Akıllı insanlar kendilerini heyecana kaptırmazlar: faziletli olanlar kuşku içinde olmazlar; cesur olanlar hiçbir şeyden korkmazlar.
Bilen kişiyle dost ol, çünkü seni aydınlatır. Bilgisiz kişiyle dost ol, çünkü sen onu aydınlatırsın. Bilmediğini bilmeyenlerden hemen uzaklaş, çünkü onlar aptaldır, seni de aptallaştırır.
Cahillik aklın gecesidir, ama aysız ve yıldızsız bir gece.
Duyduğumu unuturum, gördüğümü hatırlarım, yaptığımı anlarım.
Evinizin eşiğini temizlemeden komşunuzun damındaki karlardan şikayet etmeyiniz.
Gerçek bilgi,insanın ne kadar cahil olduğunu bilmesidir.
Hiç kimse başarı merdivenini elleri cebinde tırmanmamıştır.
Eş seçmek, kitap seçmeye benzer; iyi tasarlanmış bir kapak ve cilt ilginizi çekebilir ama içeriği sağlam olmadıkça, sonunu getirmek zordur.
Onlara başkanlık ederken saygınlığı eksik etme ki ciddi olsunlar. Babaca ve şefkatli ol ki, sadık olsunlar. İyiyi teşvik et, acemiye öğret ki hevesli olsunlar.
Marifet hiç düşmemek değil, her düştüğünde kalkabilmektir.
Kendisinden çok, başkalarından az isteyen bir insan kendini kötülüklerden uzak tutar.
İnsanlar beni tanımıyor diye üzülmeyeceğim; insanları tanımıyorum diye üzüleceğim.
Bir ülkede adaletin varlığı kişinin kendini özgürce ifade etmesinden anlaşılır. Bir ülkede adaletsizliğin varlığı ise kişilerin başına buyruk davranışından anlaşılır. İyi insanlar sorunları önlemek için çaba sarf ederler.
Erdemli insanların dokuz düşüncesi vardır:
1. Baktıklarında berrak görmeyi düşünürler,
2. Dinlediklerinde iyi duymayı düşünürler,
3. Görünüşleri bakımından cana yakın olmayı düşünürler,
4. Davranışlarında saygılı olmayı düşünürler,
5. Konuşmalarında doğru sözlü olmayı düşünürler,
6. İşlerinde ciddi olmayı düşünürler,
7. Kuşkuya düştüklerinde soruları nasıl soracaklarını düşünürler,
8. Öfkelendiklerinde sorunları düşünürler,
9. Kazancı gördüklerinde adaleti düşünürler…
Değerli bir insan gördüğümüz zaman onun gibi olmayı düşünmeliyiz. Değersiz bir kimseye rastladığımız zaman geri dönmeli ve kendimizi incelemeliyiz.
Önderler nazik olurlarsa, halkları saygısızlığa cesaret edemez. Önderler adil olurlarsa halkları serkeşliğe cesaret edemez. Önderler güvenilir olurlarsa, halkları yalancılığa cesaret edemez.
Eğer kişisel olarak dürüstsen, işler emir verilmeden de yürür. Eğer kişisel olarak dürüst değilsen, emir versen de seni kimse dinlemez.
Bir milleti tutsak etmek isterseniz, onun müziğini çürütün.
Kelimelerin kuvvetini bilmeyen insanlarla esaslı bir konuyu konuşmak mümkün değildir.
Nasıl ki elmas yontulmadan mükemmelleşmezse, insan da acı çekmeden olgunlaşamaz.
Eylemlerinde tutarlı olmayanlarla dostluk edersen, ya çok sınırsız yada çok kısıtlı olursun. Çok sınırsız olanlar çok saldırgandır, çok kısıtlı olanlar çok edilgindir.
Örnek insanlar yumuşak huyludur ve öfkeden kaçınır.
Bilgiye sahip olarak doğmuş birisi değilim. Öğretmeyi seviyorum ve öğrenmeye çalışıyorum.
Etraflıca çalış, doğru bir şekilde araştır, dikkatlice düşün, düşündüklerini gözden geçir, ciddi ve samimi bir şekilde uygula.
Az konuşmaktan pek az, çok konuşmaktan sık sık pişman olunur.
Eğitimli insanlar öncelikle adalete değer verir. Eğitimli insanlar adalet olmadan cesaret sahibi olunca asi olurlar. Küçük insanlar adalet olmadan cesaret sahibi olunca haydut olurlar.
Gerçeği bilenler ile onu sevenler hiçbir zaman eşit değildirler.
Efendi adam, kendisinden çok şey, başkalarından az şey bekler.
İsteyenler bilgilerini genişletmelidirler. Bilgilerini genişletmek isteyenler önce araştırmalıdırlar.
Kendini affetmeyen bir insanın bütün kusurları affedilebilir.
Mutlu olmak için içinde bulunduğunuz andan daha iyi bir zaman olduğuna karar vermek için beklemekten vazgeçin. Mutluluk bir varış değil, bir yolculuktur. Pek çokları mutluluğu insandan daha yüksekte ararlar, bazıları da daha alçakta. Oysa mutluluk insanin boyu hizasındadır.
Alkışı en sessiz şekilde karşılayan, alkışı hak etmiş demektir.
Kendimize yapılmasını istemediğimiz bir şeyi, başkasına yapmamalıyız.
Gerçek iyilik, insanın yüreğinden fışkırır. Bütün insanlar iyi doğarlar.
Adalet kutup yıldızı gibi yerinde durur ve geri kalan her şey onun etrafında döner.
Ne aradığını bilmeyen, bulduğunu anlayamaz.
Bir yerde küçük insanların büyük gölgeleri varsa, o yerde güneş batıyor demektir.
Küçük avantajların peşinden koşarken büyük başarılardan olabilirsiniz.
Bir ülke iyi yönetiliyorsa, yoksulluk ve düşkünlüğün varlığı, utanç verici bir şeydir. Bir ülke kötü yönetiliyorsa, zenginlik ve onur gibi şeylerin varlığından utanç duyulmalıdır.
İdare etmek dürüstlük demektir. Sen doğru yönetirsen yanlış olmaya kimse cesaret edemez.
Güzelliği sevdiği kadar, erdemi de seven bir insanı daha görmedim.
Hiç erişemeyecekmişsin ya da her şeyi yitirecekmişsin gibi çalış.
Kelimelerin gücünü anlamadan, insanların gücünü anlayamazsın.
Öğrenmeyi sevmeksizin cömertliği sevmek vardır ki aptalca bir saflığa götürür.
Öğrenmeyi sevmeksizin bilmeyi sevmek vardır ki zihinin gereksizce dağılmasına götürür.
Öğrenmeyi sevmeksizin içten olmayı sevmek vardır ki onur kırıcı bir aldırmazlığa götürür.
Öğrenmeyi sevmeksizin dobra olmayı sevmek vardır ki kabalığa götürür.
Öğrenmeyi sevmeksizin açık görüşlü olmayı sevmek vardır ki umarsız bir asiliğe götürür.
Öğrenmeyi sevmeksizin prensip sahibi olmayı sevmek vardır ki mantıksız bir zorlamaya götürür.
Doğru olan her şeyi gördüğü halde yapmamak cesaretsizliktir.
Her şey bir güzelliğe sahiptir fakat bunu herkes görmez.
Karanlığa söveceğine, bir mum yak.
Çizik bir elmas, çizik olmayan bir çakıl taşından daha iyidir.
Asıl bilgi insanın cehaletini tanımasında yatar.
Dinsel erdem, insanlığı sevmekle olanaklıdır. Bu sevgi hissi, aileden toplumdan hükümete dek karşılıklı olarak uzamalıdır.
Akıllı insan kimseyle yarışmaz, böylece kimse onunla yarışamaz.
Güzel yeteneklerin dahi olsa, kibirli ve cimriysen, diğer özelliklerine göz atmaya bile değmez.
Okudum, unuttum, gördüm, hatırladım, yaptım, öğrendim.
Yaldızlı sözlerle erdem bağdaşmaz.
İnsanlar servet ve rütbeyi arzular, ama bunlar doğru bir biçimde elde edilmemişse kalıcı olmazlar. İnsanlar yoksulluk ve düşkünlükten hoşlanmazlar, ama doğru davranmazlarsa bundan kurtulamazlar. Eğer örnek insanlar insancıllıktan uzaklaşırlarsa bu nitelemeye nasıl hak kazanırlar? İdeal insanlar hiçbir zaman insancıllıktan sapmazlar; aceleleri olduğu zaman da, kargaşa içinde bulundukları zamanda ona bağlı kalırlar.
Derin olan kuyu değil, kısa olan iptir.
Örnek insanlar adaleti anlar. Adaleti anlamayan adaletsiz olur.
Devlet düzen içinde yönetildiğinde ancak dünyada barış tesis edilebilir.
Bende bir yumurta var. Sende bir yumurta var. Eğer, sen bana bir yumurta verirsen, ben sana bir yumurta verirsem, yine sende bir yumurta Bende bir yumurta olur. Şayet, sende bir bilgi var. Bende bir bilgi var. Ben sana bir bilgi verirsem, sen bana bir bilgi verirsen, sende iki bilgi, Bende iki bilgi olur.
Erdemli adam, kaygıları silip atandır.
Bir memleketin nasıl yönetildiğini anlamak mı istiyorsunuz, onun müziğine kulak veriniz. Nerede güzel eserlerden oluşmuş bir uyum vardır; orada adalet ve erdem hüküm sürer.
Ağaç yaşken eğilir.
İnsanca olana gelince, onlar kendilerini kurmaya çalışırken başkalarını da kurmuşlardır. Kendileri de başarmak isterken başkalarının başarılı olmasına yardım etmişlerdir. Yakından ders çıkartabilirler. Bunlara insancıllığın yöntemleri denebilir.
Eğitimli insanlar yapabileceklerinden fazlasını söylemeye utanırlar.
Aşk, dört nala giden at gibidir, ne dizginden anlar, ne söz dinler.
Öğretmek iki kere öğrenmek demektir.
Güçlü olan, zayıf yanını herkesten iyi bilendir; daha güçlü olan ise zayıf yanına hükmedebilendir.
Esinlenmemişse öğretmem, kendini beğenmişse aydınlatmam. İnsanlara bir köşeyi gösterdiğimde, diğer üçünü bulamamışlarsa, tekrar etmem.
İhtiyatlı insan nadiren hata işler.
Başarı, her şeye hazırlıklı olmaktır ve hazırlıklı olmadığınızda başarısızlık kaçınılmazdır.
Ya bir yol bul, ya bir yol aç, ya da yoldan çekil.
Bir şeyin haklı olduğunu bildiğin halde, o şeyden yana çıkmazsan, korkaksın demektir.
Eğitimli insanlar adaleti ilke edinir ve onu düzenli bir biçimde yürütür; onu alçak gönüllülükle kurar ve sadakatla gerçekleştirir.
Araştırma yapıldığı zaman ancak bilgi artırılabilir; bilgi artırıldığında ancak istek samimi olabilir; istek samimi olduğunda ancak akıl ıslah edilebilir; akıl ıslah edildiğinde ancak özel yaşam iyileştirilebilir; özel yaşam iyileştirildiğinde ancak aile yapısı düzeltilebilir. Aile yapısı düzeltildiğinde ancak devlet düzen içinde yönetilebilir.
Konuşmaya değer insanlarla konuşmazsan insanları, konuşmaya değmez insanlarla konuşursan kelimeleri yitirirsin. Sen öyle biri ol ki ne insanları, ne de kelimeleri yitir.
Bir şeyi bildiğin zaman, onu bildiğini göstermeye çalış. Bir şeyi bilmiyorsan, onu bilmediğini kabul et. İşte bu bilgidir.
Küçükler ot gibidir, büyükler ise rüzgar: Rüzgar ne yöne eserse, otlar o yöne eğilir.
İnsanlar sahip olduklarını küçümser, sahip olamadıklarını önemser.
Bilmeden hareket edenler vardır; bunu kabullenemem. Çok dinlemek, iyiyi seçmek ve izlemek, çok görmek ve gördüklerini tanımasını bilmek: bu bilgiye çok yaklaşmaktır.
İyi insan, güzel söz söyleyen değil, söylediğini yapan ve yapabileceklerini söyleyen adamdır.
Bir insanın akıllı davranması için üç yol vardır: Birincisi iyi düşünmektir. Bu en soylusudur. İkincisi, taklit etmektir. Bu en kolaydır. Üçüncüsü, denemiş olmaktır. Bu en acısıdır.
Bir öğrenci dostluğu sordu. Konfüçyus dedi ki: Doğruyu konuş ve onları iyi yollara yönelt. Eğer uymazlarsa o zaman dur ve kendini onlar için alçaltma.
Akıllı kişiler gördüğünde, onlara denk olmayı düşün. Akıllı olmayanlar gördüğünde, içinden kendini düşün.
Uzağı düşünmeyen adam, acıyı yanı başında bulur.
İyiliği, hiçbir şahsi menfaat gözetmeden, sırf iyilik olsun diye yapmalıyız.
Düşünmeden öğrenmek yitirilmiş bir emektir.
Bilgi insanı şüpheden, iyilik acı çekmekten, kararlı olmak korkudan kurtarır.
Güleryüzlü olmayan bir kişi, dükkan açmamalıdır.
Susmak, insanı ele vermeyen sadık bir arkadaştır.
Eğitimli insanlar başkalarında iyi olanı beslerler, kötü olanı değil. Küçük insanlar ise tersini yaparlar.
Sadakat ve bağlılığı en öne yerleştir; kendin kadar iyi olmayanlarla ilişki kurma ve hata yaptığında değiştirmekten çekinme.
Aç midenin cezasını yorgun ayaklar çeker.
Düşünmeden öğrenmek faydasız, öğrenmeden düşünmek tehlikelidir.
Kendine karşı kılı kırk yararsan, başkalarına karşı bağışlayıcıysan düşmanlığı uzaklaştırırsın.
Düşünmeden incelersen kör sayılırsın; incelemeden düşünürsen tehlikedesindir.
Elde edilecek bir çıkarı olduğu halde adaleti düşünen, tehlike karşısında hayatını hiçe sayan ve eski taahhütlerini unutmayan insan mükemmel bir insandır.
Olgun insan güzel söz söyleyen değil, söylediğini yapan ve yapabileceklerini söyleyen kişidir.
Ben bir şey bilerek doğmadım, eskiye düşkündüm ve onu şevkle aradım.
Sana bir şeyi nasıl bilebileceğini öğreteyim mi? Bildiğin zaman bildiğini anla, bilmediğin zaman ise bilmediğini anla.
Eğitimli insanlar kendilerinde ararlar, küçük insanlar başkalarında ararlar. Yapılmış olanın üzerine konuşma; bitmiş olan üzerine yeniden gösteri yapmaya kalkışma; olmuş olanı eleştirme.
İnsanların umutlarıyla oynama, belki tek sahip oldukları şey odur.
Bildiğini bilenin arkasından gidiniz, bildiğini bilmeyeni uyarınız, bilmediğini bilene öğretiniz, bilmediğini bilmeyenden kaçınız.
Eğitimli insanlar yolunda, benim muktedir olamadığım üç şey vardır: insanca olanlar kaygılanmaz; bilenlerin aklı karışmaz; cesurlar korkmaz.
Dürüstlere değer ver onları çarpıkların üzerinde tut, böylelikle çarpıkların düzelmesini sağlayabilirsin.
Bir kişiye iyilik yapmak istiyorsan ona balık verme balık tutmayı öğret.
Eskiyi canlandır, ama yeniyi de bil, o zaman öğretici olabilirsin.
Onu incitmek zorunda kalsan dahi asla ihanet etme.
Üç çeşit dost yararlı, üç çeşidi ise zararlıdır. Dostlar dürüst, içten ya da bilgili oldukları zaman yararlıdırlar. Sahteci, yaltaklanmacı ya da fırsatçı olduklarında ise, zararlıdırlar.
Arsız güçlü olunca, haklıyı suçlu çıkarır.
Hata yapmak bir şey değildir, hata yaptığını unutmak kötüdür.
Erdemli olanların söyleyecek sözleri vardır, ama söyleyecek sözleri olanların tümünde erdem yoktur. İnsancıl olanlar cesaretlidir, ama cesaretli olanların tümü insancıl değildir.
İnsanları niçin öldürüyorsunuz, biraz bekleyin zaten ölecekler.
Hiç bir şey eyleme geçen cahillik kadar korkunç olamaz.
3 yorum
Çok güzel bir çalışma olmuş teşekkürler.
Çok güzel bir çalışma olmuş teşekkürler.
Konfüçyüs’ün özlü sözleri, diğer özdeyişçilere bakış, biz Türkler için daha sıcak, daha yakın geliyor bana. Bir: “Özdeyişler… Özlüdeyişler… Özentideyişler…” kitabımın yazarı olarak, böyle görüyorum.
Şimdi burada, (3.231Ad. ÖZDEYİŞİMİZİ İÇEREN) Kitabımın oluşumunu kısaca verdiğim, (s. 5)’teki yazımı kitabımdan sunuyorum.
1945′lerden bugüne (2011)’lere değin deyişler ürettik kendi beynimizce.Özlü olanı da var bunların içinde, özürlü olanı da… Ama nihayet, bu da yine keyfe göre bir sınıflandırma değil midir? Benim “özlü”, yahut “özgün” saydığım deyişleri siz, veya bir başka okurum, “özürlü” yahut “özgeder” sayabilir. Bal gibi de haklı olur tabi o görüşlerinde… Okurlarına yeni bir görüş açısı kazandırabilmşse eğer o “Özdeyiş” kendi görevini yapmış demektir.
(…)
Sayın okuyucularımdan, sayın değerlendiricilerimizden, sayın eleştirmenlerimizden, topluca güzel Türkiyemizden “SES” bekliyorum… (m.a.a.)